تحلیل برسازی هویت ملی ایرانی بر مبنای نژاد

author

  • رضا بیگدلو استادیار تاریخ پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی
Abstract:

هویت به‌عنوان یک عامل معنا ساز، نه یک امر ثابت که سیّال و متغیر است. مولّفه‏های اساسی هویت در طی زمان و تحت تأثیر برخی حوادث و اندیشه‏ها دچار تغییر و دگرگونی می‏شوند. مؤلفه نژاد و تبار مشترک به‌عنوان یک مولّفه هویت‏بخش برای ایرانیان در سده اخیر به‌ویژه در دوران جنگ جهانی اول و سال‏های پس‌ازآن، به مولّفه‏های هویت‏بخش اضافه گردیده است. این مقاله زمینه‏ها و چگونگی برسازی هویت ایرانی بر اساس مولّفه نژاد را با استفاده از روش تاریخی-تحلیلی و با بهره‌گیری از نظریه برساخت‌گرایی مورد بررسی قرار داده است. یافته‏های پژوهش بر آن است که طرح مولّفه نژاد به‌عنوان یک عامل هویت‌ساز برای ایرانیان، تحت تأثیر اندیشه‏های نژادی اروپا، از دستاوردهای شرق‏شناسی بوده است. دوران جنگ جهانی اول به خاطر شرایط سیاسی و اجتماعی خاص ایران و ارتباط با آلمانی‏ها در این فرایند بسیار تأثیرگذار بوده است. با به قدرت رسیدن رضاشاه، ناسیونالیسم مبتنی بر نژاد تبدیل به ایدئولوژی دولت پهلوی گردید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برساخت هویت ملی ایران بر مبنای نژاد در دوران جنگ جهانی اول

هویت از مهم‌ترین مفاهیم علوم اجتماعی است. برخلاف نگاه ذات‌گرا به هویت، هویت‌ها در حال تحول و دگرگونی هستند. مولّفه‌های اساسی هویت در طی زمان و تحت تأثیر برخی حوادث و اندیشه‌ها دچار تغییر و دگرگونی می‌شوند. نژاد آریایی به‌عنوان یک مولّفه هویت‌بخش از سال‌های جنگ جهانی اول به بعد، به‌عنوان یکی از مولّفه‌های هویت‌بخش اضافه گردید. این مقاله دلایل و چگونگی برسازی هویت ایرانی بر اساس مولّفه نژاد را با است...

full text

گفتمان تشیع و برسازی هویت ملی در ایران عصر صفوی

در سده نهم هجری جنبش صوفیان به صورت یک قدرت سیاسی نیرومند در ایران  ظهور کرد و حکومت جدیدی به نام پادشاهی صفویه تأسیس نمود. در این مقطع صوفیان با سیاسی ساختن مذهب تشیع، از آن به عنوان دال برتر گفتمان ملی­گرایی بهره بردند. تلاقی مذهب و ملیت در گفتمان صفوی باعث شد تا بعد از حدود نهصد سال –پس از ساسانیان-  وحدت دینی مبنای وحدت سیاسی قرار گرفته و هویت ملی در ایران سربرآورد. در این شرایط گفتمان تشیع...

full text

تحلیل گفتمان انتقادی هویت ملی در سینمای پس از انقلاب مکزیک بر مبنای فیلم «جهنم»

سینما به ‏عنوان یکی از صنایع فرهنگی، ارتقاء دهندة هویت، حافظه، رؤیا و پروژه‏های جمعی است. واضح است که کشور مکزیک نیز برای معرفی هویت جمعی خویش به‏ جهانیان از این صنعت بهره برده است. بررسی چگونگی بهره‏بری مکزیک از این صنعت، می‏تواند گام مؤثری در بهبود سینمای این کشور به ‏شمار آید. رویکردهای منشأشناسی ملت‏ها، بر فرهنگ، به ‏عنوان پیش‏شرطی ضروری برای ساخت و تجربة هویت ملی، اتفاق نظر دارند. آنچه یک ...

full text

نظام سرمایه داری و برسازی هویت مدرن (چالش بنیادین هویت ملی ایران)

نظام سرمایه داری، از طریق عوامل ارادی و غیر ارادی، در راستای بازتولید خود، برنامه هایی را به گونه ای مدون و غیر مدون، طراحی و دنبال می نماید و با عملیاتی کردن آن ها تلاش دارد تا از مانایی باز نماند ودراین بستر به تقویت و بازتعریف «معناها و بودن» هایی می پردازد تا «شدن های» مطلوب را نظاره گر باشد. ودر پی نشانگاهایی می باشدکه با عبور از آنها دچار دگرگونی و صیرورت مورد نیاز شوند .بنابراین این سوال...

full text

رسانه و برسازی هویت اجتماعی پسامدرن

بر اساس دیدگاه کنش متقابل نمادین و ساخت‌یابی گیدنز، هویت، امری ساخته شده است که برساخته شدن آن در بستری اجتماعی و با تفسیرهای افراد، قابل بررسی است. در مقاله حاضر، با استفاده از روش اسنادی و در چارچوب این نظریه‌ها به دگرسازی در شکل هویت اجتماعی در دوره پسامدرنیته (که تحت تأثیر رسانه‌هاست) پرداخته و اشاره شده است که در شرایط حاصل از نبود قطعیت پسامدرنیته، هم نقش و ساختار رسانه‌ها دچار دگ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 14

pages  57- 90

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023